Dlaczego warto zajmować się odpadami budowlanymi?

CDW (odpady budowlane i rozbiórkowe) to największa grupa odpadów pod względem produkcji. W 2022 roku w Czechach wyprodukowano prawie 24 miliony ton odpadów budowlanych i rozbiórkowych. Z całkowitej liczby 39,2 miliona ton odpadów, 60,9% stanowiły odpady mineralne – tj. odpady budowlane i rozbiórkowe, gleba czy resztki po spalaniu.

Na Słowacji w 2022 roku wyprodukowano 4,6 miliona ton odpadów budowlanych i rozbiórkowych, co stanowi ponad 43% wszystkich odpadów. Chociaż tylko 3,8% tych odpadów wykazano, że trafiło na wysypiska, aż do 26% według statystyk kończy swoje życie w nieznanych lokalizacjach (kategoria "inne zarządzanie").

Od 2022 roku na Słowacji każdy budowniczy ma obowiązek zapewnienia, że co najmniej 70% odpadów budowlanych lub rozbiórkowych jest odzyskiwanych w przypadku budynków o powierzchni użytkowej powyżej 300 m2. Budowniczy powinien również rozpocząć rozbiórkę od audytu przedrozbiórkowego i potwierdzić jego wyniki za pomocą audytu stanu faktycznego zarządzania odpadami rozbiórkowymi, aby utrzymać pewien poziom nadzoru nad tym, gdzie trafiają odpady. Jednak te obowiązki nie były konsekwentnie przestrzegane i kontrolowane nawet po 2 latach.

Jakie wyzwania niesie ze sobą selektywna rozbiórka i recykling odpadów budowlanych?

Selektywna rozbiórka to droga do największego i najbardziej efektywnego recyklingu. W selektywnej rozbiórce budynek jest demontowany kawałek po kawałku, z celem ponownego wykorzystania jak największej ilości materiału odpadowego. Dotyczy to głównie wyposażenia wnętrz budynków, ale także niektórych materiałów budowlanych – np. okładzin podłogowych, przeszkleń oddzielających wnętrza, oświetlenia, mineralnych sufitów, a w niektórych przypadkach także cegieł, okien itp.

Tam, gdzie ponowne wykorzystanie nie jest możliwe, dążymy do znalezienia partnerów recyklingowych dla materiałów odpadowych – zazwyczaj dla metali, różnych rodzajów plastików, innych mineralnych sufitów i płyt gipsowo-kartonowych, szkła płaskiego, kabli i innych. Jeśli wykorzystanie materiałów odpadowych w sposób materialny nie jest możliwe, staramy się o ich odzysk energetyczny.

W warunkach czeskich jest to skomplikowane dla odpadów budowlanych, a większość instalacji do odzysku energetycznego odpadów nie przyjmuje nic poza odpadami komunalnymi z powodu pełnej pojemności. Pozostałe odpady, dla których wyczerpano wszystkie opcje, trafiają na wysypiska.

Co poprzedza selektywną rozbiórkę?

Wysokiej jakości przygotowanie jest kluczowe przed każdą selektywną rozbiórką. Najpierw należy szczegółowo zmapować ilość strumieni odpadów, które będą generowane na miejscu (na podstawie stanu faktycznego). Dokonuje się tego za pomocą tzw. audytu przedrozbiórkowego (paszportyzacja budynku). Audyty przedrozbiórkowe są bardzo funkcjonalnym narzędziem do selektywnej rozbiórki i składają się z 3 kroków:

• Pierwszy to działania przygotowawcze,
• drugi polega na zbieraniu informacji o właściwościach i ilości odpadów budowlanych i rozbiórkowych, które będą uwolnione podczas prac rozbiórkowych lub rekonstrukcyjnych,
• a w trzecim kroku przedstawiane są ogólne i szczegółowe zalecenia dotyczące procesu rozbiórki.

Po zmapowaniu stanu faktycznego, konieczne jest zaproszenie wszystkich potencjalnych partnerów i recyklerów na inspekcję rzeczywistego stanu budynku, aby mogli poinformować budowniczego o wszystkich swoich wymaganiach dotyczących formy i metody logistyki materiałów odpadowych. Ten krok jest istotny, ponieważ niewłaściwa forma może oznaczać niemożliwość dalszego wykorzystania i recyklingu tych materiałów.

W Cyrkl Consulting możemy pomóc w przeprowadzaniu audytów przedrozbiórkowych i następnie w znalezieniu przetwórcy lub recyklera.